เทคนิคการทำชวนชมทรงสูง 5 ขั้นตอน

เทคนิคการทำชวนชมทรงสูง 5 ขั้นตอน(ของลุงหยู)

 

ขั้นตอนที่ 1เตรียมเมล็ดชวนชมสำหรับเพาะกล้า ในกระถางพลาสติกดำ 15 นิ้ว รองก้นกระถางด้วยกาบมะพร้าวสับ ใส่วัสดุ

เพาะลงไปประมาณ 1 ใน 3 ของกระถาง วัสดุเพาะที่ลุงหยูเลือกใช้คือ “พีทมอส”ซึ่งเป็นวัสดุเพาะคุณภาพนำเข้าจากต่างประเทศ ทำให้ต้นกล้าโตไวและสม่ำเสมอ

นี่เป็นขั้นตอนที่ 1เพาะกล้าในกระถาง 15 นิ้ว เลี้ยงในที่แสงน้อยเพื่อให้ต้นยืดสูง

ก่อนจะผ่านขั้นตอนยกรากอีกอย่างน้อย 4ครั้ง

ขั้นตอนที่ 2 เมื่อต้นกล้าชวนชมมีขนาดเท่า นิ้วชี้ หรือประมาณ 2 เดือน ลุงหยูแนะนำว่าช่วงนี้น่าจะแยกย้ายต้นกล้ามาปลูกในกระถางได้แล้ว เพียงแต่ช่วงตอนแยกกล้าต้องระมัดระวังไม่ให้รากเกิดการกระทบกระเทือน มันจะส่งผลต่อการเจริญเติบโตของต้นกล้าได้

ปลูกในกระถาง 8นิ้ว จะเห็นว่าลำต้นเริ่มสูงขึ้นมาแล้ว

ซึ่งเกิดจากการเพาะในขั้นตอนแรก

เทคนิคง่ายๆ คือ แยกต้นกล้าปลูกในกระถาง 8 นิ้วเลย เพราะกระถางจะสูงเมื่อเทียบกับต้นกล้า ทำให้รากชวนชมเดินพุ่งลงด้านล่างได้สะดวก และยังทำให้ต้นได้อาหารอย่างเต็มที่
อาหารที่ต้นกล้าจะได้ในช่วงนี้หลักๆ มาจากน้ำ และดินที่มีส่วนผสมของดินใบก้ามปูกับกาบมะพร้าวสับ ลุงหยูบอกว่าต้องเน้นกาบมะพร้าวสับมากหน่อยเพื่อให้รากชวนชมเดินได้สะดวก ส่วนปุ๋ยก็ใช้ปุ๋ยละลายช้า (ออสโมโค้ท) สูตร 13-13-13 รองพื้นเวลาปลูกเท่านั้น

รูปที่เห็นนี้เป็นการทำชวนชมทรงสูงขั้นตอนที่ 3 แต่งรากครั้งที่ 2

ตัดรากออกให้หมดเหลือเพียงรากแก้วเส้นเดียวเท่านั้น

แต่จะเห็นได้ว่าบางต้นไม่ได้มีเพียงรากเส้นเดียว

แต่มีสองเส้น เป็นอีกรูปแบบหนึ่งที่มีความแตกต่าง

ขั้นตอนที่ 3 มาถึงขั้นนี้ต้นชวนชมน่าจะมีขนาดเท่านิ้วโป้งมือแล้ว หรือประมาณ 4-5 เดือนนับจากขั้นตอนที่ 2 เหมาะสมแต่การเปลี่ยนดินเปลี่ยนกระถางครั้งต่อไป
ขั้นนี้ต้องขยับขนาดกระถางมาใช้ 11 นิ้ว ดินปลูกปุ๋ยก็ใช้เหมือนเดิม แต่จะให้ความสำคัญกับการแต่งราก ลุงหยูบอกว่าขั้นนี้ต้องตัดแต่งรากออกให้หมดให้เหลือแต่รากแก้วเส้นเดียวเท่านั้น แล้วใช้วิธีปลูกแบบยกรากขึ้นเรื่อย รากส่วนนี้นี่แหละที่จะใช้แทนลำต้นในอนาคต
“แต่ตอนปลูกต้องเอาต้นชวนชมมาพันติดกับไม้ลูกชิ้น ไม่ต้องใช้เชือกมัด ใช้เทปพันเสียบยอดชวนชม มันแน่นและยืดหยุ่นไม่บาดต้นมาก”

ต้องยอมจำนนต่อธรรมชาติของรากชวนชมว่า

บางต้นไม่สามารถหารากมาเป็นรากหลักได้

จึงต้องทำรากอีกสไตล์ คือ ชวนชมทรงต้น มีลำต้นขึ้นมาหน่อย

แต่จะเตี้ยกว่าทรงสูง

ขั้นตอนที่ 4ก็ทำเหมือนกับขั้นตอนที่ 3 แต่งรากเปลี่ยนดิน และเปลี่ยนกระถางมาใช้ขนาด 12 นิ้ว ขั้นตอนนี้จะได้ต้นชวนชมขนาด 20-30 เซนติเมตร
“ประมาณ 2-3 เดือนจากขั้นตอนที่ 3ดูว่ารากมันใหญ่ขึ้นพอที่เราจะยกรากขึ้นได้ ก็ทยอยยกรากขึ้น ต้นไหนพร้อมก็ยกก่อนไม่ต้องรอต้นอื่น ไม่ได้ก็ปล่อยไว้ ความสูงประมาณ 25 เซนติเมตร”

การทำชวนชมทรงสูงต้องใช้ทั้งความละเอียดในการปลูกเลี้ยง ใช้ความอดทน และเวลาในการทำอย่างน้อยๆ ก็ 2 ปีขึ้นไป จึงมีคนทำไม่มาก หนึ่งในนั้นคือนักเล่นรุ่นลายครามอย่างลุงหยู

ขั้นตอนที่ 5 ขั้นตอนสุดท้าย ต้นชวนชมก็จะเริ่มใหญ่ ก็ยกขึ้นปลูกในกระถางที่ใหญ่ขึ้น ต้นจะเป็นลำสูงประมาณ 50-60 เซนติเมตร ถ้าอยากได้สูงกว่านี้ก็ยกรากไปเรื่อย
.........เป็นอันว่าเสร็จ 5ขั้นตอนการทำชวนชมทรงสูงของลุงหยู.........

“แต่ถ้ายกสูงมากเท่าไหร่มันก็ยิ่งโตช้า”ลุงหยูบอกข้อจำกัดของการทำชวนชมทรงนี้

ก่อนที่นักเล่นชวนชมรุ่นลายครามจะบอกว่า ชวนชมที่จะมาทำทรงสูงได้นั้น ไม่ได้ทำกันได้ทุกต้น เพราะมีข้อจำกันเรื่องรากชวนชมเป็นหลัก บางต้นรากแก้วพุ่งยาวก็ทำได้ แต่บางต้นรากแก้วไม่ยาวหรือไม่มีก็ทำไปไม่ได้ ขณะที่บางต้นทำไปขั้นตอนที่ 2-3ต้นไม่สูงรากไม่โต ก็ฝืนธรรมชาติของมันไม่ได้ ก็ต้องทำเป็นทรงต้นไปแทน “ทรงต้นก็คือ มันอาจจะมีลำต้นขึ้นมาหน่อย แต่อาจจะไม่สูง ได้แค่ 20-30 เซนติเมตร พอโตใหญ่มันจะดูไม่สูงมาก แต่ถ้าทรงสูงจริงๆ ต้น 50เซนติเมตรขึ้นไป โตขึ้นจะดูสูงไม่ถูกกลืนหาย” ลุงหยูบอก
เทคนิคเล็กๆ ของลุงหยูที่ทำให้ต้นสูงคือเมื่อเริ่มปลูกทุกขั้นตอนต้องเลี้ยงไว้ในร่มก่อน พอรากเริ่มเดินจึงค่อยยกออกแดด เพราะหากยกออกแดดทันทีรากที่ยกจะถูกแดดเผา ทำให้การโตมีปัญหา

จากขั้นตอนการทำชวนชมทรงสูงทั้ง 5ขั้นตอนต้องใช้เวลาอย่างน้อยๆ ก็ 2-3 ปีขึ้นไป

เพชรบ้านนาต้นนี้มีความสูงมากกว่า 1 เมตร แล้วรากยังพันเกลียว เป็นทรงสูงที่แปลกตาและหายาก แต่ลุงหยูบอกว่าต้องทำใจอย่างหนึ่งว่า ยิ่งสูงก็ยิ่งโตช้า

ชวนชมต้นใหญ่ก็ทำรากทรงสูงได้

ถ้าเราไม่มีเมล็ดชวนชม แต่มีต้นขนาดกลางๆ หรือใหญ่ๆ จะทำให้ต้นสูงขึ้นตามกระแสนิยมได้ไหม...??? ทีมงานถามลุงหยู
คำตอบอยู่ที่ชวนชมในสวนลุงหยูอยู่แล้ว เพราะชวนชมหลายต้นที่ผ่านการเลี้ยงแบบดั้งเดิม ลุงหยูก็นำมาทำการตัดแต่งรากให้เหลือไม่กี่ราก บางต้นเหลือเส้นเดียว บางต้น 2 เส้น แต่สำหรับต้นใหญ่ก็หลายเส้นหน่อย เพื่อให้สัมพันธ์กับขนาดของต้น

จากนั้นก็ยกให้มันสูงขึ้น ต้นเล็กก็ใช้ไม้ผูกค้ำ แต่สำหรับต้นใหญ่ต้องใช้ไม้หลายๆ อันค้ำยันเพื่อพยุงต้น เลี้ยงไปเรื่อยๆ จนวันหนึ่งเมื่อรากใหญ่ขึ้นก็จะยืนต้นได้ด้วยตัวมันเอง ชวนชมก็จะดูต้นสูงขึ้น

แต่การยกรากแบบนี้ลุงหยูบอกว่า “บางทีรากมันอาจจะขด เราอาจจะต้องปล่อยให้มันเป็นธรรมชาติ มันคดเคียวไปทางไหนก็ต้องปล่อย แต่ก็เป็นธรรมชาติสวยไปอีกแบบ แต่ถ้าทำตั้งแต่เพาะเราก็สามารถบังคับมันได้”

เห็นขั้นตอนการทำที่ยุ่งยากอย่างนี้ แล้วยังต้องใช้เวลาอีก 2-3 ปี อย่างนี้ราคาชวนชมทรงสูงน่าจะสูงตามต้นไปด้วยหรือเปล่า
ลุงหยูบอกว่าแน่นอนอยู่แล้ว แต่ราคาไม่มีตายตัว ขึ้นอยู่กับความสวยของชวนชมแต่ละต้น

“เพชรบ้านนาและเพชรโสธรที่สวนทุกต้น ทุกครั้งที่เปลี่ยนดินจะทำรากทุกครั้งทุกต้น” ลุงหยูบอก ใครอยากเรียนรู้เพิ่มเติมไปขอวิชาได้เลยที่ สวนเพชรโสธร ลุงหยู ข้างโฮมโปร ฉะเชิงเทรา แล้วอย่าลืมไปให้ลุงหยูพาไปชิม ข้าวเหนียวมะม่วง “สมหวังหน้าเมือง” ของดีเมืองแปดริ้ว เข้าทำกันมาตั้งแต่รุ่นแม่และรับมรดกมา มีขายทั้งปี เพราะมะม่วงสุกมีทั้งปี ชิมแล้วต้องยกนิ้ว

 

ขอขอบคุณ

พจน์ อุดมสิทธิพัฒนา

235 ถ.พระยาศรีสุนทร ต.หน้าเมือง อ.เมือง จ.ฉะเชิงเทรา 24000 โทรศัพท์ 08-1949-5696

..................................................................................................